Een belangrijke voorwaarde voor verkeersveiligheid is dat mensen zelf op een veilige manier deelnemen aan het verkeer. Om de veiligheid van het verkeerssysteem te kunnen meten, is het daarom belangrijk om te weten wat het aandeel ‘veilige verkeersdeelnemers’ in het verkeer is.
Het aandeel veilige verkeersdeelnemers is een belangrijke risico-indicator voor verkeersveiligheid. Dat begint met de vraag: welk gedrag bepaalt of iemand een ‘veilige verkeersdeelnemer’ is? Op basis van wetenschappelijk onderzoek kunnen we die vraag beantwoorden door te kijken naar vier indicatoren of risicofactoren:
- Nuchtere bestuurders (niet onder invloed van alcohol, drugs of medicijnen)
- Gebruik van beveiligingsmiddelen (gordel, helm, kinderzitje)
- Lichtvoering
- Aandacht bij het verkeer (geen gebruik van mobiel elektronisch apparaat en niet te vermoeid om te rijden)
Door te meten hoe verkeersdeelnemers op deze factoren scoren, krijg je dus inzicht in het aandeel veilige verkeersdeelnemers binnen de gemeente of provincie. Dat is overigens nog niet zo eenvoudig. Hoe meet je bijvoorbeeld zoiets als ‘aandacht bij het verkeer’? Welke data zijn daarvoor nodig? En niet te vergeten: welke (politieke) afwegingen en prioriteiten zijn er om tijd en geld te steken in het meten van specifieke risico-indicatoren? Al met al is er nog veel onderzoek en discussie nodig om exact te kunnen bepalen wanneer verkeersdeelnemers ‘veilige verkeersdeelnemers’ zijn: risico-indicatoren zijn continu in ontwikkeling.
Download hier De definitie van risico-indicator Veilige verkeersdeelnemers van het Kennisnetwerk SPV.
Rijkswaterstaat heeft al eerder gepubliceerd over risicofactoren met betrekking tot veilige verkeersdeelnemers:
- I&O Research (2021). Rijden onder invloed in Nederland in 2006-2019. Ontwikkeling van het alcoholgebruik van automobilisten in weekendnachten. Rijkswaterstaat, Den Haag.
- NDC Nederland &Goudappel Coffeng (2020). Apparatuurgebruik, gordeldracht en gebruik kinderzitjes door automobilisten en chauffeurs. In auto’s, bestelwagens en vrachtwagens. Rijkswaterstaat, Den Haag.
- Kijk in de Vegte, N. & Hovestad, M. (2021). Monitor snelheid 2019. Ontwikkeling van snelheden op vaste meetpunten op stedelijke, provinciale en rijkswegen. Rijkswaterstaat, Den Haag.
- Bijlsma-Boxum, J. & Broeks, J. (2020). Lichtvoering fietsers 2019/2020. Rijkswaterstaat, Den Haag.
