De derde expertsessie van Aanpak SPV was op dinsdag 9 september en stond in het teken van de thema’s Veilige infrastructuur en Veilige snelheid. Hillie Talens en Edwin Thoen van CROW gaven tijdens de sessie een uitgebreide toelichting op deze onderwerpen, met specifieke aandacht voor de recente ontwikkelingen rond de GOW30 en de GOW60.
Hessel de Jong (Aanpak SPV) opende de sessie en lichtte kort de uitgangspunten van Aanpak SPV toe. Het Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) richt zich op een risicogestuurde aanpak. Daarbij hoort het proactief bevorderen van de verkeersveiligheid, met behulp van onder meer data en kennisproducten die beschikbaar zijn via aanpakspv.nl. In de risicogestuurde aanpak staan vijf risico-indicatoren centraal staan, waaronder Veilige Infrastructuur en Veilige Snelheid. Deze indicatoren zijn heel concreet gemaakt in een set aan (weg)kenmerken voor infrastructuur. Op de website verkeersveiligheid.ndw.nu zijn daar bruikbare data over te vinden.
Vanuit verkeersveiligheid is het van belang dat een veilige uitvoering van infrastructuur en veilige snelheid goed op elkaar aansluiten. Op het moment dat de snelheidslimiet hoger is dan waarvoor de infrastructuur geschikt is, ontstaan risico’s. Denk aan bomen dicht langs een 80km/h-weg. De introductie van GOW30 en GOW60 is daar het antwoord op.
Veilige infrastructuur met GOW30
Hillie Talens begon haar presentatie met een toelichting op de GOW30, een gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom met een snelheidslimiet van 30 km/h. Hiervoor heeft CROW Voorlopige inrichtingsaanbevelingen uitgegeven. Op deze wegen gaat het om de balans tussen verkeersveiligheid en doorstroming. De belangrijkste kenmerken van een GOW30 zijn:
- Voorrangskruispunten: met duidelijke markeringen en kruispuntvormen zoals (mini)rotondes of verhoogde plateaus.
- Fietsstroken: het streven is gescheiden fietsstroken in plaats van suggestiestroken, voor de veiligheid van fietsers.
- Snelheidsremmers: op cruciale punten, zoals bij scholen en bushaltes, komen snelheidsbeperkende maatregelen.
- Evaluatie en data: het advies aan gemeenten is om de effecten van GOW30-systemen te monitoren en te evalueren.
Hillie benadrukte het belang van een gedegen afweging en stelde dat de implementatie van GOW30 geen tijdelijke oplossing is, maar een definitieve keuze binnen de verkeersinrichting.
Veilige snelheid met GOW60
Edwin Thoen vervolgde de sessie met een toelichting op de GOW60, een gebiedsontsluitingsweg buiten de bebouwde kom met een snelheidslimiet van 60 km/h. Hij lichtte toe dat deze wegen zijn ontworpen voor situaties waarin wegen met een snelheid van 80 km/h niet voldoen aan de veiligheidsnormen, of waarin ETW60-wegen (erftoegangswegen) te intensief worden gebruikt.
CROW heeft een afweegkader uitgegeven om wegbeheerders te helpen bij een zorgvuldige toepassing van GOW60. De belangrijkste onderdelen van dit kader zijn:
- Netwerkanalyse: het gebruik van GOW60 moet passen binnen een logisch verkeersnetwerk, waarbij verschuivingen van verkeersstromen goed worden gemonitord.
- Geloofwaardige inrichting: wegen worden ontworpen met een rijbaanbreedte van maximaal 7,5 meter en een duidelijke scheiding tussen gemotoriseerd verkeer en fiets-/voetgangersverkeer.
- Betrokkenheid stakeholders: provincies, gemeenten, politie en andere belanghebbenden worden vroegtijdig betrokken bij de afwegingen en besluitvorming.
Tot slot toonde Edwin de werking van het (interactieve) afweegkader dat sinds kort beschikbaar is via de website van CROW. Dit schema helpt wegbeheerders om een weloverwogen keuze te maken bij het implementeren van een GOW60.
Blik op de toekomst
Tijdens de sessie keken we ook vooruit naar verdere ontwikkelingen. Hillie en Edwin benadrukten het belang van evaluaties en praktijkervaringen om de voorlopige inrichtingsaanbevelingen voor zowel GOW30 als GOW60 te verfijnen.
Presentatie en opname
Benieuwd naar de presentatie of het volledige webinar? Klik hier om de presentatie te bekijken. En hier kun je de volledige expertsessie terugkijken.
Opzet expertsessie
De expertsessie van Aanpak SPV is een webinar van een uur waarin een deskundige op een bepaald onderwerp de aanwezigen meeneemt naar een diepere laag van de risicogestuurde aanpak verkeersveiligheid. De behoefte aan die verdieping kwam regelmatig naar boven onder de deelnemers aan de sessies voor (beleids-)ambtenaren Verkeersveiligheid die Aanpak SPV maandelijks organiseert.
Nog twee expertsessies in 2025
In 2025 volgen nog twee expertsessies:
- Veilige verkeersdeelnemers – woensdag 1 oktober 2025, 10.00-11.00 uur – Lysanne de Gijt (Rijkswaterstaat) geeft een toelichting op onderzoeken naar onder andere middelengebruik, afleiding en gebruik van veiligheidshulpmiddelen en hoe je hier beleid op kunt ontwikkelen.
- De 3 E’s en gedragsbeïnvloeding – woensdag 19 november 2025, 10.00-11.00 uur – Dirkje van der Ven (Wavy) deelt kennis over het ontstaan van gedrag en welke interventies mogelijk zijn vanuit weginrichting, educatie en handhaving.
Webinar voor (beleids-)ambtenaren Verkeersveiligheid
Ben je nieuw in het vakgebied, wil je jouw kennis over de risicogestuurde aanpak van verkeersveiligheid updaten of verbreden of ben je benieuwd naar de ervaringen van anderen? Meld dan jezelf en/of een collega aan voor één van de sessies over de basis van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV), de risicogestuurde aanpak en middelen om zelf aan de slag te gaan.
Voor het najaar staan diverse opties open. Klik hier voor de actuele planning en meld je aan!
Hopelijk tot snel bij een expertsessie of een andere bijeenkomst van Aanpak SPV!
Meer informatie
- Lees het verslag van de eerste expertsessie over de ervaringen van Elke Helmus met de risicogestuurde aanpak.
- Lees het verslag van de expertsessie over Dataverzameling en toegankelijkheid van data van Teun Kok (NDW).
